(Thanh Dương Hồng)
Sáu năm tôi gặp lại, vẫn một Vũ Nhuần - vui vẻ, hoạt bát. Song, sự thành công trong đi đầu áp dụng công nghệ mới vào sản xuất; đặc biệt, làm “thầy giáo”của nông dân nhiều tỉnh, thành trong cả nước về truyền đạt sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Qua đó, người ta biết nhiều hơn về Vũ Nhuần - trí thức nông dân tiêu biểu xứ hoa Đà Lạt…
Trí thức - nông dân
Xuất thân trong một gia đình có truyền thống trồng rau, hoa nổi tiếng ở Làng Hoa Hà Đông. Từ nhỏ, Vũ Nhuần (sinh 1961, Tổ dân phố Hà Đông 2, Phường 8 - Đà Lạt) nuôi khát vọng làm giàu bằng chính nghề truyền thống của gia đình.
Tốt nghiệp ngành Điện tử trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Lâm Đồng năm 1984, lẽ ra “hành nghề” điện tử, cơ khí…; song, Vũ Nhuần về nhà làm nông dân! Có kiến thức và nhạy bén, anh tham gia Tập đoàn sản xuất khu phố Đông Tĩnh, cùng Nhân dân làm giàu kinh tế và tham gia phát triển Làng nghề. Anh được bà con tín nhiệm cử làm Chủ nhiệm Câu lạc bộ chuyển giao kỹ thuật công nghệ cao. Đến năm 2018, Làng hoa Hà Đông thành lập Tổ hợp tác, Vũ Nhuần kiêm luôn “chức” Chủ nhiệm…
Vũ Nhuần kể, những năm đầu “khởi nghiệp”, anh trồng rau và hoa địa lan cắt cành; thời điểm đó, nông dân Đà Lạt trồng rau, hoa ngoài trời, có năm được, năm thất bát; bởi hoàn toàn dựa vào mưa, nắng của thiên nhiên. Rau, hoa của Vũ Nhuần cũng như các hộ gia đình khác gặp khi trời mưa dầm bị thiệt hại nặng. Một lần ngồi nhìn mưa, Vũ Nhuần chợt lóe lên ao ước: giá như có mái che cho rau, cho hoa ?...
Từ trăn trở ấy, Vũ Nhuần đã tìm tòi, nghiên cứu để tìm cách làm mới. Sau nhiều năm mò mẫm… Vũ Nhuần đã gặp PGS.TS Nguyễn Văn Uyển (Viện Sinh học nhiệt đới) - người đặt nền móng đầu tiên về nuôi cấy mô tế bào thực vật tại Việt Nam. Ông đã hướng dẫn Vũ Nhuần kỹ thuật nuôi cấy mô các giống rau, hoa. Cùng kiến thức này, Vũ Nhuần nghiên cứu thêm trên Internet công nghệ trồng rau, hoa trong nhà kính, nhà lưới.
Năm 1992, Vũ Nhuần là hộ đầu tiên ở Đà Lạt áp dụng trồng rau, hoa trong nhà kính. Anh cho biết, nhà kính đầu tiên của anh có diện tích 220m2, trồng thử các giống hoa salem, cúc đại đóa… Năng suất hết sức bất ngờ: gấp 50 lần so với trồng ngoài tự nhiên. Từ thành công của Vũ Nhuần, nhiều hộ nông dân đã tìm đến học hỏi và phát triển sản xuất rau, hoa trong nhà kính, nhà lưới ở Đà Lạt những năm sau này.
Vũ Nhuần còn nuôi cấy mô các giống hoa cúc ngoại nhập, dâu tây mới, cà chua cao cấp… bán cây giống cho các nhà vườn. Diện tích 5.000m2 nhà kính, Vũ Nhuần trồng các giống hoa mới, các loại rau, cà chua cao cấp bằng công nghệ bán thủy canh...
Người luôn đi tìm giá trị mới
Hơn 20 năm trước, người dân biết Vũ Nhuần một trí thức - nông dân đầu tiên thành công mô hình trồng rau, hoa trong nhà kính công nghệ cao; 3 năm trở lại đây, người ta ngạc nhiên một Vũ Nhuần tiên phong trong sản xuất, kinh doanh khá thành công cây phúc bồn tử - nguồn gốc nước ngoài, có giá trị kinh tế rất cao.
Sáu năm tôi gặp lại, vẫn một Vũ Nhuần - vui vẻ, hoạt bát. Song, sự thành công trong đi đầu áp dụng công nghệ mới vào sản xuất; đặc biệt, làm “thầy giáo”của nông dân nhiều tỉnh, thành trong cả nước về truyền đạt sản xuất nông nghiệp hữu cơ. Qua đó, người ta biết nhiều hơn về Vũ Nhuần - trí thức nông dân tiêu biểu xứ hoa Đà Lạt…
Trí thức - nông dân
Xuất thân trong một gia đình có truyền thống trồng rau, hoa nổi tiếng ở Làng Hoa Hà Đông. Từ nhỏ, Vũ Nhuần (sinh 1961, Tổ dân phố Hà Đông 2, Phường 8 - Đà Lạt) nuôi khát vọng làm giàu bằng chính nghề truyền thống của gia đình.
Tốt nghiệp ngành Điện tử trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Lâm Đồng năm 1984, lẽ ra “hành nghề” điện tử, cơ khí…; song, Vũ Nhuần về nhà làm nông dân! Có kiến thức và nhạy bén, anh tham gia Tập đoàn sản xuất khu phố Đông Tĩnh, cùng Nhân dân làm giàu kinh tế và tham gia phát triển Làng nghề. Anh được bà con tín nhiệm cử làm Chủ nhiệm Câu lạc bộ chuyển giao kỹ thuật công nghệ cao. Đến năm 2018, Làng hoa Hà Đông thành lập Tổ hợp tác, Vũ Nhuần kiêm luôn “chức” Chủ nhiệm…
Vũ Nhuần kể, những năm đầu “khởi nghiệp”, anh trồng rau và hoa địa lan cắt cành; thời điểm đó, nông dân Đà Lạt trồng rau, hoa ngoài trời, có năm được, năm thất bát; bởi hoàn toàn dựa vào mưa, nắng của thiên nhiên. Rau, hoa của Vũ Nhuần cũng như các hộ gia đình khác gặp khi trời mưa dầm bị thiệt hại nặng. Một lần ngồi nhìn mưa, Vũ Nhuần chợt lóe lên ao ước: giá như có mái che cho rau, cho hoa ?...
Từ trăn trở ấy, Vũ Nhuần đã tìm tòi, nghiên cứu để tìm cách làm mới. Sau nhiều năm mò mẫm… Vũ Nhuần đã gặp PGS.TS Nguyễn Văn Uyển (Viện Sinh học nhiệt đới) - người đặt nền móng đầu tiên về nuôi cấy mô tế bào thực vật tại Việt Nam. Ông đã hướng dẫn Vũ Nhuần kỹ thuật nuôi cấy mô các giống rau, hoa. Cùng kiến thức này, Vũ Nhuần nghiên cứu thêm trên Internet công nghệ trồng rau, hoa trong nhà kính, nhà lưới.
Năm 1992, Vũ Nhuần là hộ đầu tiên ở Đà Lạt áp dụng trồng rau, hoa trong nhà kính. Anh cho biết, nhà kính đầu tiên của anh có diện tích 220m2, trồng thử các giống hoa salem, cúc đại đóa… Năng suất hết sức bất ngờ: gấp 50 lần so với trồng ngoài tự nhiên. Từ thành công của Vũ Nhuần, nhiều hộ nông dân đã tìm đến học hỏi và phát triển sản xuất rau, hoa trong nhà kính, nhà lưới ở Đà Lạt những năm sau này.
Vũ Nhuần còn nuôi cấy mô các giống hoa cúc ngoại nhập, dâu tây mới, cà chua cao cấp… bán cây giống cho các nhà vườn. Diện tích 5.000m2 nhà kính, Vũ Nhuần trồng các giống hoa mới, các loại rau, cà chua cao cấp bằng công nghệ bán thủy canh...
Người luôn đi tìm giá trị mới
Hơn 20 năm trước, người dân biết Vũ Nhuần một trí thức - nông dân đầu tiên thành công mô hình trồng rau, hoa trong nhà kính công nghệ cao; 3 năm trở lại đây, người ta ngạc nhiên một Vũ Nhuần tiên phong trong sản xuất, kinh doanh khá thành công cây phúc bồn tử - nguồn gốc nước ngoài, có giá trị kinh tế rất cao.
Những quả phúc bồn tử chín mọng được xếp vào hộp xuất bán
Nói về “mối duyên” đến với loài cây trồng mới này, Vũ Nhuần cho biết, tìm hiểu thị trường, anh phát hiện cây phúc bồn tử - loại cây dược liệu rất tốt cho sức khỏe con người, có giá bán khá cao, trong khi ở nước ta (và Lâm Đồng) ít người sản xuất; phúc bồn tử cho thu nhập cao hơn các loại rau, hoa. Sau khi tham gia tập huấn về sản xuất nông nghiệp hữu cơ công nghệ Nhật Bản (tại TP.HCM) về, từ năm 2018, Vũ Nhuần chuyển dần diện tích sang trồng phúc bồn tử, ban đầu anh trồng 1.000m2 phúc bồn tử đen; đến nay, trên 3.000m2 phúc bồn tử các loại đỏ, xanh, màu hồng cánh sen anh trồng trong nhà kính; sử dụng nước tưới sạch, phân bón hữu cơ, diệt côn trùng bằng công nghệ vi sinh và một số thảo dược tự nhiên, quả phúc bồn tử đảm bảo hoàn toàn sạch.
Vũ Nhuần cho biết, phúc bồn tử có 04 loại: đen, đỏ, xanh và hồng cánh sen; trong đó, phúc bồn tử hồng có giá cao nhất (400.000 đồng/kg quả tươi); phúc bồn tử đỏ 300.000 đồng/kg, đen chỉ 180.000 đồng/kg. Do vậy, anh “ưu tiên” dành 2.000m2 trồng phúc bồn tử hồng. Để “chắc ăn”, anh trồng thí nghiệm 100 cây phúc bồn tử hồng và 100 cây phúc bồn tử xanh. Hiện số cây này phát triển rất tốt, đang cho quả. Sắp tới, Vũ Nhuần tiếp tục trồng phúc bồn tử hồng trên 2.000m2 đất còn lại…
Hiện tại, (3.000m2) trồng phúc bồn tử, mỗi ngày, Vũ Nhuần thu hái khoảng 90 kg quả tươi. Quả phúc bồn tử anh Nhuần phân 02 loại: Loại I bán quả tươi, loại II (kém hơn) anh chế biến thành nước cốt lên men (mỗi tuần khoảng 50 lít) bán cho các đại lý ở Hà Nội, TP.HCM, Khánh Hòa…, giá 250.000 đồng/lít. Đặc biệt, cuống của quả phúc bồn tử là mặt hàng đắt tiền, sau khi hái, cuống quả được đem phơi khô làm trà, đóng gói bán (giá 1 triệu đồng/kg). Anh giải thích, trà từ cuống quả phúc bồn tử chữa được các bệnh tiểu đường, huyết áp, tốt cho đường ruột… Quả phúc bồn tử tươi (loại I) anh Nhuần bán cho 02 cửa hàng trái cây cao cấp xuất khẩu tại TP.HCM và bán qua online.
Cây phúc bồn tử có giá trị rất cao; với diện tích hiện tại, trung bình mỗi năm, gia đình Vũ Nhuần thu nhập khoảng 1,5 tỷ đồng. Dự kiến khi đưa 2.000m2 đất còn lại vào canh tác, mức thu của gia đình anh còn cao hơn.
Vũ Nhuần lý giải, phúc bồn tử có nhiều ưu điểm: Cho thu nhập cao gấp nhiều lần so với rau, hoa; giảm đáng kể công lao động (chỉ tốn công ban đầu lúc trồng cây con); đặc biệt, sản xuất bồn tử hoàn toàn không sử dụng bất cứ loại thuốc trừ sâu nào đảm bảo chất lượng sản phẩm, người lao động không tiếp xúc với các loại thuốc sâu độc hại.
“Thầy giáo” của nông dân
Hơn 3 năm qua, Vũ Nhuần được nông dân nhiều tỉnh, thành gọi bằng “thầy” ! Anh kể, từ thành công về sản xuất, kinh doanh phúc bồn tử, anh được các sở, ngành địa phương biết đến; đặc biệt, Vũ Nhuần được Công ty Novo Jim (của Mỹ, chi nhánh tại TP.HCM) đã mời báo cáo tại các lớp hướng dẫn kiến thức sản xuất nông nghiệp hữu cơ cho nông dân của 9 tỉnh, thành khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và các tỉnh, thành như: Bắc Giang, Hà Nội, Bình Định...
Tại Lâm Đồng, liên tiếp 02 năm (2019 và đầu năm 2020), Phòng Kinh tế TP.Đà Lạt phối hợp với Hợp tác xã Nông Lâm Súc Phi Vàng (huyện Đơn Dương) tổ chức 02 lớp đào tạo, dạy nghề về kỹ thuật trồng rau, hoa cho người dân tộc thiểu số tại xã Tà Nung (60 nông dân học trong 3 tháng). Toàn bộ chương trình do Vũ Nhuần lên lớp truyền đạt. Dự kiến, cuối năm 2020, Sở Công Thương phối hợp với Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng tổ chức lớp chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân tại Đà Lạt, Vũ Nhuần được “đặt hàng” làm “thầy giáo”…
“Tôi thấy rất vui chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của mình cho nông dân về sản xuất các loại cây trồng mới cho giá trị cao; đặc biệt, cổ vũ nông dân sản xuất nông nghiệp hữu cơ vừa đảm bảo nông sản sạch, vừa tự bảo vệ sức khỏe cho chính người nông dân…” - Vũ Nhuần tâm sự.
Liên tục thành công trong nghiên cứu, tiên phong áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất, kinh doanh; đồng thời tích cực tham gia hoạt động xã hội, trí thức - nông dân Vũ Nhuần đã được tôn vinh xứng đáng. Liên tục 10 năm (từ 2009-2019), Vũ Nhuần là điển hình tiên tiến của TP.Đà Lạt; có thành tích xuất sắc xây dựng Làng hoa Hà Đông và Làng hoa Đa Thiện tại các kỳ Festival Hoa Đà Lạt; người trồng hoa tiêu biểu; nông dân sản xuất giỏi… được UBND thành phố Đà Lạt tặng nhiều giấy khen, biểu trưng; được Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng tặng Bằng khen “Có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2013-2018”…
Vũ Nhuần cho biết, phúc bồn tử có 04 loại: đen, đỏ, xanh và hồng cánh sen; trong đó, phúc bồn tử hồng có giá cao nhất (400.000 đồng/kg quả tươi); phúc bồn tử đỏ 300.000 đồng/kg, đen chỉ 180.000 đồng/kg. Do vậy, anh “ưu tiên” dành 2.000m2 trồng phúc bồn tử hồng. Để “chắc ăn”, anh trồng thí nghiệm 100 cây phúc bồn tử hồng và 100 cây phúc bồn tử xanh. Hiện số cây này phát triển rất tốt, đang cho quả. Sắp tới, Vũ Nhuần tiếp tục trồng phúc bồn tử hồng trên 2.000m2 đất còn lại…
Hiện tại, (3.000m2) trồng phúc bồn tử, mỗi ngày, Vũ Nhuần thu hái khoảng 90 kg quả tươi. Quả phúc bồn tử anh Nhuần phân 02 loại: Loại I bán quả tươi, loại II (kém hơn) anh chế biến thành nước cốt lên men (mỗi tuần khoảng 50 lít) bán cho các đại lý ở Hà Nội, TP.HCM, Khánh Hòa…, giá 250.000 đồng/lít. Đặc biệt, cuống của quả phúc bồn tử là mặt hàng đắt tiền, sau khi hái, cuống quả được đem phơi khô làm trà, đóng gói bán (giá 1 triệu đồng/kg). Anh giải thích, trà từ cuống quả phúc bồn tử chữa được các bệnh tiểu đường, huyết áp, tốt cho đường ruột… Quả phúc bồn tử tươi (loại I) anh Nhuần bán cho 02 cửa hàng trái cây cao cấp xuất khẩu tại TP.HCM và bán qua online.
Cây phúc bồn tử có giá trị rất cao; với diện tích hiện tại, trung bình mỗi năm, gia đình Vũ Nhuần thu nhập khoảng 1,5 tỷ đồng. Dự kiến khi đưa 2.000m2 đất còn lại vào canh tác, mức thu của gia đình anh còn cao hơn.
Vũ Nhuần lý giải, phúc bồn tử có nhiều ưu điểm: Cho thu nhập cao gấp nhiều lần so với rau, hoa; giảm đáng kể công lao động (chỉ tốn công ban đầu lúc trồng cây con); đặc biệt, sản xuất bồn tử hoàn toàn không sử dụng bất cứ loại thuốc trừ sâu nào đảm bảo chất lượng sản phẩm, người lao động không tiếp xúc với các loại thuốc sâu độc hại.
“Thầy giáo” của nông dân
Hơn 3 năm qua, Vũ Nhuần được nông dân nhiều tỉnh, thành gọi bằng “thầy” ! Anh kể, từ thành công về sản xuất, kinh doanh phúc bồn tử, anh được các sở, ngành địa phương biết đến; đặc biệt, Vũ Nhuần được Công ty Novo Jim (của Mỹ, chi nhánh tại TP.HCM) đã mời báo cáo tại các lớp hướng dẫn kiến thức sản xuất nông nghiệp hữu cơ cho nông dân của 9 tỉnh, thành khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long và các tỉnh, thành như: Bắc Giang, Hà Nội, Bình Định...
Tại Lâm Đồng, liên tiếp 02 năm (2019 và đầu năm 2020), Phòng Kinh tế TP.Đà Lạt phối hợp với Hợp tác xã Nông Lâm Súc Phi Vàng (huyện Đơn Dương) tổ chức 02 lớp đào tạo, dạy nghề về kỹ thuật trồng rau, hoa cho người dân tộc thiểu số tại xã Tà Nung (60 nông dân học trong 3 tháng). Toàn bộ chương trình do Vũ Nhuần lên lớp truyền đạt. Dự kiến, cuối năm 2020, Sở Công Thương phối hợp với Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng tổ chức lớp chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân tại Đà Lạt, Vũ Nhuần được “đặt hàng” làm “thầy giáo”…
“Tôi thấy rất vui chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm của mình cho nông dân về sản xuất các loại cây trồng mới cho giá trị cao; đặc biệt, cổ vũ nông dân sản xuất nông nghiệp hữu cơ vừa đảm bảo nông sản sạch, vừa tự bảo vệ sức khỏe cho chính người nông dân…” - Vũ Nhuần tâm sự.
Liên tục thành công trong nghiên cứu, tiên phong áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất, kinh doanh; đồng thời tích cực tham gia hoạt động xã hội, trí thức - nông dân Vũ Nhuần đã được tôn vinh xứng đáng. Liên tục 10 năm (từ 2009-2019), Vũ Nhuần là điển hình tiên tiến của TP.Đà Lạt; có thành tích xuất sắc xây dựng Làng hoa Hà Đông và Làng hoa Đa Thiện tại các kỳ Festival Hoa Đà Lạt; người trồng hoa tiêu biểu; nông dân sản xuất giỏi… được UBND thành phố Đà Lạt tặng nhiều giấy khen, biểu trưng; được Hội Nông dân tỉnh Lâm Đồng tặng Bằng khen “Có thành tích xuất sắc trong phong trào nông dân sản xuất - kinh doanh giỏi, đoàn kết giúp nhau làm giàu và giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2013-2018”…
